Łącko Stowarzyszenie Łącka Droga Owocowa Śliwowica Łącka Łącko
Gmina Łącko Śliwowicy łąckiej Jabłko łąckie
wszystko o śliwowicy łąckiej ŁDO
Historia Łącka strona główna informacje o nas gospodarstwa turystyka w Łącku tradycja kontakt wszystko o Łącku i okolicach
Tradycja - Historia Łącka
 

Dolina Dunajca od dawna stanowiła ważną arterię komunikacyjną. Na obszarze Kotliny Łącka i okolicy człowiek pojawił się w III okresie brązu (1200 - 1000r. p.n.e.). Ludność kultury łużyckiej, utrzymująca się z kopieniackiej uprawy roli i hodowli bydła wybudowała w sąsiedztwie Kotliny dwa duże grodziska: na Górze Zyndrama w Maszkowicach i na Babiej Górze w Zabrzeży.

W okresie międzywojennym natrafiono w Łącku, na terenie przysiółka Tarnawa na cmentarzysko z okresy halsztackiego kultury łużyckiej (800 - 400 r. p.n.e.), skąd wydobyto liczne nagolenniki i naszyjniki z brązu (dziś w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Krakowie).

W XII - XIII w. na obszar doliny Dunajca dotarła druga faza osadnicza, tzw. "faza krakowska". W tym czasie Sądecczyzna wraz z ziemią łącką uzależniona była w administracji państwowej i kościelnej wprost od Krakowa. Wówczas to na Babiej Górze w Zabrzeży, na miejscu starożytnego grodziska wzniesiono otoczony kamiennym murem średniowieczny gródek, odcięty od reszty grzbietu sztuczną, suchą fosą.

Z zachowanych dokumentów wynika, że już przed rokiem 1227 właścicielem Łącka był owiany legendami kasztelan sądecki Piotr Wydżga herbu Janina, właściciel zamków w Czorsztynie i Rytrze. On to, według legendy, miał kopać w Łącku złoto i tratwami spływać Dunajcem i Wisłą aż do Krzyżaków.

W 1251r. Łącko wraz z okolicą zostaje sprzedane przez syna Wydżgi bożogrobowcom z klasztoru w Miechowie.

10 marca 1257r. na sejmie w Korczynie książę Bolesław Wstydliwy nadał w posiadanie swojej żonie Kindze 28 wsi ziemi sądeckiej, w tym także Łącko. Z chwilą otrzymania posiadłości, Kinga nabrała uprawnień książęcych, co oznaczało zwierzchnictwo nad otrzymanymi wsiami.

Zyskała prawo do korzystania z danin i posług publicznych oraz do pobierania cła, łowienia ryb, zakładania karczem i młynów, a także do prowadzenia sądownictwa wg jej własnych zarządzeń. Funkcję gospodarczo - administracyjne sprawowali urzędnicy Kingi (włodarze), a funkcje sądowe, w zakresie większych spraw, jej sędziowie. Sprawy mniejszej wagi sądzili sołtysi poszczególnych wsi.

W XVI w. na terenie doliny Dunajca znacznie wzrosła ilość rycerskich własności. Klaryski bardzo chętnie dzierżawiły swą własność ziemską rycerzom zasłużonym w bojach i płacącym wysokie koszty dzierżawy.

Od XVI w. do I rozbioru Polski właścicielami łąckiej ziemi byli m.in.:

Prokop Pieniążek; rotmistrz Stefana Batorego, zasłużony w walkach o włączenie Pomorza Gdańskiego do Korony,
Sebastian Lubomirski; hrabia na Wiśniczu, kasztelan wojnicki, starosta spiski i dobczycki, zarządca krakowskich żup solnych,
Stanisław Lubomirski; syn Sebastiana, starosta sądecki, sandomierski i spiski, późniejszy bohater spod Chocimia (1621r.),
Wawrzyniec Spytek Jordan z Zakliczyna - dzierżawił Maszkowice, Wietrznicę i Zagorzyn,
Kazimierz Moszczyński; rządca starosądeckiego konwentu, dzierżawił Zabrzeż.


W 1835r. Łącko nabył od władz austriackich hrabia Seweryn Drohojewski. On to zainicjował poszukiwanie legendarnego złota. Po kilku latach poszukiwań prace wstrzymano, gdyż nie przyniosły oczekiwanych wyników.

W 1875 r. ziemie łącką nabył wielki przemysłowiec pochodzenia żydowskiego Michał Ader, który stworzył początki przemysłu drzewno-meblarskiego, zakładając w Jazowsku tartak i fabrykę mebli giętych. W Łącku rozwinął się handel i zakłady przetwórstwa owoców; m.in. produkcję łąckiej śliwowicy.

Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej planowano przeprowadzenie doliną Dunajca linii kolejowej łączącej Nowy Sącz ze Szczawnicą, a następnie przeniesienie do łącka sądu powiatowego i utrzymanie starostwa. Opracowano także pierwszy na ziemiach polskich projekt elektrowni szczytowo-pompowej; Szczawnica - Wietrznica oraz Brzyna - Jazowsko, wzorowany na podobnych obiektach budowanych w Szwajcarii. Realizację tych planów przekreślił wybuch I wojny światowej. Okres międzywojenny, to intensywny trwający do dzisiaj, rozwój sadownictwa, a także rozwój kultury ludowej tego regionu...

Więcej wiadomości i szczegółów dot. historii Łącka i okolic możesz znaleźć w książce pt. "Łącko nad Dunajcem" autorstwa Franciszka Podhalskiego...

okolice Łącka
nocleg